Topoloji Nedir?

Ağ üzerindeki bilgisayarların nasıl konumlandırılacağını, Nasıl bağlanacağını ve veri iletişiminin nasıl olacağını belirleyen genel yapıdır.

Topolojiyi iki başlık altında toparlayabiliriz;

Fiziksel Topoloji:  Ağın fiziksel olarak nasıl görüneceğini belirler. (Fiziksel Katman)
Mantıksal Topoloji: Bir ağdaki veri akışının nasıl olacağını belirler. (Veri İletim Katmanı)

Topoloji Türleri

Yol (Bus) Topolojisi

Bütün makinelerin tek bir kabloya bağlı oldukları bir ağ türüdür.

Artıları:
Ağa bir bilgisayarı bağlamak daha kolaydır.
Daha az uzunlukta kablo gerektirir.

Eksileri:
Hatanın yerinin belirlenmesi zor olmaktadır.
Omurga kabloda bir bozulma veya kesilme olursa tüm ağ bağlantısı kesilir.
Kablonun sonunda sonlandırıcı (Terminatör) olmalıdır.
Tek başına tüm bir binanın ağ çözümü için genellikle kullanılmamaktadır.

Şekil:

Halka (Token Ring) Topolojisi

Mantıksal olarak bir daire şeklinde tüm düğümlerin birbirine bağlanması.
Tüm cihazlar ağı oluşturan ve halka şeklinde dolaşan bir kabloya bağlıdırlar.
IBM tarafından geliştirilmiştir.
Halka içindeki bir bilgisayar bozulursa tüm ağ bağlantısı kesilir.
Çakışma  olasılığı düşüktür.
Halka topolojilerinde UTP, STP kablo kullanılmaktadır.

Şekil:

Yıldız (Star) Topolojisi

Tüm düğümlerin ortak bir merkeze (hub, swtich) bağlanmasıdır. Arızalı cihazların tespiti bu yapıda kolay olur. Hub veya Switch denilen kutulardaki yanan ışıklara bakarak hangi makinenin bağlantı sorunu olduğu daha kolay anlaşılabilir.

Artıları :
Ağı kurmak kolaydır.
Bir bilgisayara bağlı kablo bozulduğunda ağın çalışması etkilenmez.
Ağdaki sorunları tespit etmek kolaydır.

Eksileri:
Hub kullanıldığında ağ trafiği artar.
Doğrusala göre daha fazla kablo gerektirir.
Hub veya swich bozulduğunda tüm ağ çalışmaz hale gelir.
Hub ve switch gibi cihazlar nedeniyle doğrusala göre kurulumu daha pahalıdır.
Hub, veriyi taşır ve ne olduğunda bakmaz. Switch ise veriye bakar ve veri trafiği daha hızlıdır. Çakışma olmaz.

Şekil:

Ağaç (Tree) Topoloji:

Genellikle yıldız topolojisindeki ağları birbirine bağlamak için kullanılır. Böylece ağlar büyütülebilir. Bir ağacın dalları farklı topolojilerdeki ağları temsil eder, ağacın gövdesi ile de bunlar birbirine bağlanır.

Artıları:
Her bir bölüme ulaşmak (segment) kolaydır.
Bir çok çalışma grubu bir araya getirilebilir.

Eksileri:
Her bir bölümün uzunluğu kullanılan kablo ile sınırlıdır.
Omurga kablosu bozulduğunda bölümlerdeki ağ trafiği etkilenir.
Kurulumu ve düzenlenmesi daha zordur.

Şekil:

Karmaşık (Mesh) Topoloji

Her noktanın birbirine bağlandığı çok güvenli bir network sistemi olan mesh yerleşim biçimi tamamen yada kısmen oluşturulabilir. Mesh yerleşim birimine pek rastlanmaz.
Daha çok WAN’da kullanılır.
Gerçek Mesh topolojide tüm düğümler ağ içerisinde birbirine bağlıdır.
LAN’da kullanıldığında tüm düğümlerin birbirine mutlaka bağlı olması gerekmez.

Şekil:

Önemli Not: Ağ topolojilerinde otomatik ip veya manuel ip kullanılabilir.

Yazar:
Vedat SELAMOĞLU
Bilgi Yönetim Sistemleri Uzmanı